PREDNİZOLON - PREDNISOLONE (0,005q tabletlər)

Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)

 

Tərkibi:
Təsiredici maddə: hər tabletin tərkibində 0,005q prednizolon vardır.
Köməkçi maddələr: şəkər, kartof nişastası, stearin turşusu.

 

Təsviri: Ağ rəngli tabletlər.

Farmakoterapevtik qrupu: Qlükokortikosteroid.

ATC kodu: H02AB06-prednizolon.

 

Farmakoloji xüsusiyyətləri:
Sintetik qlukokortikosteroid preparatıdır. İltihab əleyhinə,  allergiya əleyhinə, şok əleyhinə və immunosupressıv təsir göstərir. Müxtəlif mübadilə proseslərinə təsir göstərir: katabolik təsirə malikdir, qanda  qlükozanın səviyyəsini artırır, piy toxumasının yenidən paylanmasına kömək edir, osteoporoza səbəb ola bilər. Həmçinin, su-elektrolit balansına təsir göstərir: orqanizmdə natriumun və suyun ləngiməsinə səbəb olur.
Prednizolon hipofizdə AKTH ifrazını ləngidir, bununla belə böyrəküstü vəzilərdə qlükokortikosteroidlərin və androgenlərin sintezini zəiflədir.

 

İstifadəsinə göstərişlər:

  • Addison xəstəliyi;
  • böyrəküstü vəzilərin qabıq maddəsinin kəskin çatışmazlığı;
  • adrenogenıtal sindrom;
  • kəskin revmatizm, revmokardit;
  • revmatik iltihabı xəstəliklər (revmatoid artrit, Bexterev xəstəliyi);
  • bronxial astma;
  • kəskin və xroniki allergik xəstəliklər (zərdab xəstəliyi, örə, allergik rinit, Kvinke ödemi);
  • hepatit;
  • hipoqlikemik vəziyyətlər;
  • autoimmun mənşəlı böyrək xəstəlikləri;
  • ganyaradıçı sistemin xəstəlikləri (aqranulositoz, leykemiyanın   müxtəlif  formaları, trombqsitopenik purpura, hemolitik anemiya);
  • birləşdirici toxumanın sistem xəstəlikləri (sistem qırmızı qurdeşənəyi,  sklerodermiya, düyünlü periarteriit dermatomiozit);
  • göz xəstəlikləri (simpatik oftalmiya, konyunktivitin allergik formaları, irinsiz keratit, irit iridosiklit, uveit, xorioidit);
  • Pediatriyada: kəskin revmatizm, kiçik xoreya, bronxial astma, nefrotik sindrom.

 

Əks göstərişlər:
Həyati göstərişlərinə əsasən qısamüddətli istifadə üçün yeganə əks göstərişi - prednizolona və ya preparatın komponentlərinə qarşı yüksək həssaslıq. Uzunmüddətli müalicəsi zamanı prednizolona qarşı yüksək həssaslıqdan əlavə, preparatın istifadəsinə əks göstərişlər aşağıdakılardır:

  • mədə və 12-bannaq bağırsağın xora xəstəliyi;
  • Kuşinq sindromu;
  • tromboemboliyaya meyllik;
  • ağır arterial hipertenziya;
  • böyrək çatışmazlığı;
  • sistem mikozlar və parazitar xəstəliklər, kəskin virus infeksıyaları;
  • ruhi xəstəliklər zamanı səmərəli simptomlar, vərəmin aktiv forması;
  • poliomielit;
  • BSJ  vaksinin peyvənd edilməsindən sonra yaranan limfadeniy;
  • qlaukoma;
  • vaksinasiya dövrü (profilaktik məqsədlə aparılan immunlaşdırmadan təxminən 8 həftə əvvəl və 2 həftə sonrakı müddətində).


Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri:
Prednizolonun antikoaqulyantlarla  eyni  vaxtda təyin olunması zamanı  ikincilərin laxtalanma əleyhinə təsirinin zəifləməsi mümkündür. Salisilatlarla eyni zamanda istifadəsi mədə-bağırsaq qanaxmasının təhlükəsini artırır.
Diuretiklərlə prednizolonun eyni zamanda istifadə olunması zamanı   elektrolit mübadiləsi pozğunluqlarının ağırlaşması mümkündür.
Şəkərin  səviyyəsini azaldan preparatlarla prednizolonun eyni zamanda istifadə olunması onların  hipoqlikemik təsirini zəiflədir; ürək qlikozidləri ilə - qlikozid intoksikasiyası təhlükəsini artırır;   rifampisinlə - axırıncının terapevtik aktivliyini zəiflədir.

 

Ehtiyat tədbirləri:
Müalicə zamanı (xüsusən uzunmüddətli) gözlərin vəziyyətinə, AT-ə və su-elektrolit müvazinətinə, həmçinin periferik qana və qanda qlükozanın səviyyəsinə nəzarət etmək lazımdır. Əlavə təsirlərin azalması məqsədi ilə anabolik steroidlər, antibiotiklər təyin oluna bilər, həmçinin orqanizmə kaliumun daxil olmasını artırmaq olar (pəhriz, kalium preparatları).
Anamnezdə psixozların olması göstərildiyi halda prednizolon yüksək dozalarda ciddi həkim nəzarəti altında istifadə olunur.
Şəkərli diabet zamanı ancaq mütləq göstərişlər əsasında təyin olunur. Qeyri-spesifik infeksiyalar zamanı eyni vaxtda kimyəvi- yaxud antibiotikoterapiyanı aparmaq şərti ilə, ehtiyatla istifadə olunur.
Vərəmin latent formaları zamanı prednizolon ancaq vərəm əleyhinə preparatlarla yanaşı istifadə oluna bilər.
Uşaqlarda inkişaf dövründə prednizolon ancaq mütləq göstərişlər əsasında və müalicə həkiminin xüsusilə ciddi nəzarəti altında istifadə oluna bilər.
Prednizolonla müalicə kursundan sonra AKTH yeridilməsinə ehtiyacın  olub-olmamasının dəqiqləşdirilməsi tövsiyə olunur (dəri sınağının aparılmasından sonra).
Addison xəstəliyi zamanı prednizolonun barbituratlarla eyni zamanda istifadə olunması məsləhət görülmür, çünki bu cür kombinasiya
böyrəküstü vəzilərin kəskin çatışmazlığına səbəb ola bilər.
Müalicənin dayandırılmasından sonra ləğvetmə sindromunun əmələ gəlməsi, böyrəküstü vəzilərin çatışmazlığı, həmçinin prednizolonun təyin olunmasına səbəb olmuş xəstəliyin kəskinləşməsi mümkündür.

 

Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi:
Hamiləlik dövründə (xüsusən I trimestrində) həyati göstərişlərə əsasən istifadə olunur. Qlükokortikosteroidlərin ana südünə nüfuz etməsi səbəbindən laktasiya dövründə preparatın istifadəsinə ehtiyac olduğu halda, ana südü ilə qidalandırma dayandırmalıdır.

 

İstifadə qaydası və dozası:
Preparatın dozası və müalicənin müddəti göstərişlərdən və xəstəliyin ağırlığından asılı olaraq həkim tərəfindən fərdi qaydada təyin olunur.
Preparatın bütün gündəlik dozasının birdəfəyə yaxud ikiqat gündəlik  dozasının - günaşırı, qlükokortikosteroidlərin endogen sekresiyasının sirkad ritmini nəzərə almaqla, səhər saat 6 və 8 arasında qəbul edilməsi tövsiyə olunur. Yüksək gündəlik dozanı 2-4 qəbula bölmək olar, bu zaman səhər saatlarında daha böyük doza qəbul olunmalıdır. Tabletlər yemək vaxtı yaxud bilavasitə yeməkdən sonra, bir qədər maye ilə qəbul olunmalıdır.
Böyüklərə kəskin vəziyyətlərdə və əvəzedici müalicə şəklində 0,02-0,03q/gün başlanğıc dozada təyin olunur; saxlayıcı doza - 0,005-0,01q/gün təşkil edir. Ehtiyac olduğu halda başlanğıc doza 0,015-0,1q/gün, dəstəkləyici doza isə - 0,005-0,015g/gün təşkil edə bilər.
Uşaqlar üçün başlanğıc doza gündə 0,001-0,002g/kq 4-6 qəbula, dəstəkləyici doza isə - gündə 300-600mkq/kq təşkil edir.
Preparatın uzunmüddətli qəbul olunması zamanı sutkalıq doza tədricən endirilməlidir! Uzunmüddətli müalicənin qəfildən dayandırılması yolverilməzdir!

 

Əlavə təsirləri:
Qısamüddətli müalicə zamanı adətən əlavə təsir təhlükəsi daha azdır.

Uzunmüddətli müalicə zamanı aşağıdakı əlavə təsirləri qeyd oluna bilər:
Endokrin sistemə və maddələr mübadiləsinə: Kuşinq sindromunun əmələ qəlməsi; bədən kütləsinin artması; böyrəküstü vəzilərin funksiyasının zəifləməsi; uşaqlarda inkişafın ləngiməsi; cinsi hormonların sekresiyasının pozulması (amenoreya, qirsutizm, impotensiya); karbohidratlara qarşı tolerantlığın pozulması, şəkərli diabet; mənfi azot balansı; orqanizmdə natriumun və suyun ödemlərin əmalə gəlməsi ilə müşayiət olunan ləngiməsi, kaliumun xaric olmasının artması (ürək ritminin pozulması təhlükəsi).
Dəri örtüklərinə: qırmızı dartılma xətləri (striyalar); dərinin atrofiyası; petexiyalar; ekximoz; steroid akne; perioral dermatit: nadir hallarda -hiperhəsasslıq reaksiyaları, məsələn, ekzantema.
Sümük-əzələ sisteminə: əzələ atrofiyası; osteoporoz (hətta kiçik dozalarla qısamüddətli müalicə sümük kütləsinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər); sümüklərin aseptik nekrozları (bazu və bud sümüyünün başı). Mərkəzi sinir sisteminə və əhval-ruhiyyəyə: depressiya, tez hirslənmə, eyforiya, seksual həvəsin artması, iştahanın artması, gizli epilepsiyanın aktivləşməsi.
Ürək-damar sisteminə: arterial hipertenziya; trombozun əmələ gəlməsinin yüksək təhlükəsi; vaskulit (həmçinin, uzunmüddətli müalicədən sonra "ləğvetmə" sindromu kimi özünü büruzə verə bilər).
Qanyaradıcı və immun sistemə: mülayim leykositoz; eozinopeniya; immunosupressıya; yaraların sağalmasının ləngiməsi; yoluxucu xəstəliklərə qarşı müqavimətin zəifləməsi; infeksiyanın maskalanması.
Görmə orqanına: steroid kataraktası, steroid qlaukoması.
Diaqnostik testlərə: allergik sınaqların aparılması zamanı dəri  reaksiyaları zəifləyə bilər.

 

Doza həddinin aşılması: Yuxarıda təsvir edilmiş əlavə təsirlərin güclənməsi mümkündür.

 

Buraxılış forması: 60 tablet, BDS tipli şüşədən hazırlanmış flakonlarda. 1 flakon içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.

Saxlanma şəraiti: Qaranlıq və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır.

Yararlıq müddəti: 2 il. Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.

Aptekdən buraxılma şərti: Resept əsasında buraxılır.

 

Istehsalçı: "Biosintez" ASC, Rusiya Federasiyası, 440033, Penza şəhəri.